Historie Noord-Holland
Holland was dit belangrijkste gewest met de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep van 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 een Acte van Staatsregeling aangenomen, waarmee een antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werd onderverdeeld in 8 departementen betreffende zo veel geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement met Texel
het departement met de Amstel
het departement met de Delf
Daarnaast lagen verder het departement betreffende een Schelde en Maas en het departement betreffende een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed een nieuwe ordening ook niet en na een instelling in 1801 over het Bataafs Gemenebest werden het departement Holland ingesteld in overeenstemming met een antieke gewestelijke grenzen aangaande Holland. In 1806 werden dit Bataafs Gemenebest vervangen via dit Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werd dit departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Na in 1811 het Koninkrijk Holland bij dit Franse Keizerrijk werd gevoegd, werden Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden betreffende de Maas.
Nadat een Fransen eind 1813 uit Holland gevlucht waren, bleef een rangschikking aanvankelijk ongewijzigd. Met een Grondwet aangaande 29 maart 1814 werden een departementen vervangen via provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden met de Maas werden verenigd in de provincie Holland. Via minister Aangaande Maanen werden in de grondwetcommissie alsnog een naam Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde juiste verlangen van achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", maar het werden door een rest van een commissie verworpen.[twee]
De nieuwe provincie kreeg in 1814 een paar gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour van Friesland tot Holland, maar een deel over Hollands Brabant bleef voor Noord-Brabant en in 1815 werd tevens het laatste Hollands Brabant, het Land met Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werden in 1820 de grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde een dominantie te reduceren werd Holland voor de grondwetsherziening aangaande 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzakelijkheid hiertoe werden in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold het wel in sterke mate wegens Amsterdam, dat in 1838 het provinciaal gerechtshof met zich voorbij zag gaan ten gunste over Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende positie met Amsterdam en drong men aan op het herstel van de verdeling bijvoorbeeld die was tussen het Noorder- en Zuiderkwartier vanwege 1795. Op deze plaats werd desalniettemin ook niet met tegemoetgekomen. Nadat een Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden deze bij Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 het grootste deel betreffende een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling voor de provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit met Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was er enig tijd sprake van een samenvoeging met de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd duidelijk het die organiseren betreffende een baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met het Noorderkwartier, een IJsselmeerpolders en ons deel aangaande Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, een Waddenzee en dit IJsselmeer. In dit zuiden grenst de provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten via middel aangaande de Houtribdijk en Hollandse Brug aan een provincie Flevoland en in dit noorden via middel van de Afsluitdijk aan de provincie Friesland.
De provincie kan geraken onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en vroeger het IJ) mits grens werkt.
Ten zuiden met het Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden betreffende Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende een luchthaven Schiphol en tegelijk dit Gooi, tevens ons dichtbevolkt gebied, doch met een landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en niet totaal vlak).
Ten noorden betreffende dit Noordzeekanaal bevinden zichzelf een Zaanstreek en overige, kleinere, segmenten en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij een plaats Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in het hier deel aangaande de provincie ook landelijker gebieden: Waterland, de grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en totaal in het noorden de Kop aangaande Noord-Holland met het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
Een westkust betreffende een provincie wordt grotendeels via duinen beschermd. Op deze plaats liggen beroemde badplaatsen mits Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond met Zee en Bergen. Daar waar een duinen door een Noordzee waren verzwolgen, werd de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (aan beide zijden aangaande het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Een deel betreffende Kennemerland vormt een IJmond, met de Hoogovens en andere industrie: dit is het westelijk gebied betreffende het Noordzeekanaal, met mits middelpunt een haven en sluizen betreffende IJmuiden. Ten noorden betreffende Kennemerland ligt een oude marktplaats Schagen en op de noordpunt van het schiereiland de marinehaven Den Helder, daarnaast veerhaven voor Texel.
Aan de oostkust liggen historische steden als Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en ook het eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan het IJ (ooit een zeearm) en het Noordzeekanaal met de daarin, weet vervolgens ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden verschillende dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams een meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam in steden mits Alkmaar, Purmerend en Hoorn heel wat is te horen, omdat hier heel wat Amsterdammers wonen. Een meest typische dialecten vindt men op het platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier verdere dit lokale dialect met de standaardtaal afwijkt; bovenal het Tessels en het Wierings beschikken over ons heel eigen karakter.
Net als in andere dialectgebieden kan zijn in Noord-Holland sprake betreffende een teruggang aangaande de dialecten. Zeker bestaan enkele dialecten nog opvallend vitaal. Betreffende name dit Volendams wordt ter plaatse nog heel meestal gesproken. Verschillende dialecten, bijvoorbeeld het Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Het IJ kan zijn vanouds een barrière en dat blijkt ook uit een dialecten. Een dialecten ten noorden aangaande het IJ bestaan een meest afwijkende.
Onder dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans wordt hier doorgestuurd in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden van dit IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op de dialecten aangaande Zuid-Holland en geraken taalkundig ook dikwijls ingeval Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, met zowel Noord- zodra Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, die intern vrij divers zijn, blijven in de Utrechtse band.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten van vanouds geïsoleerde gemeenschappen zodra Volendam, Egmond ofwel de Waddeneilanden beschikken over ons heel eigen ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op sommige punten heel conservatief gebleven, daar waar ze zich op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daarom bijzonder scherp aangaande de omliggende dialecten bestaan gaan afwijken.
Een ordening aangaande een dialecten boven het IJ is problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot meerdere polemieken in een taalwetenschap. Dikwijls is op een verwantschap met dit Fries gewezen: betreffende name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel gemeen betreffende het Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons klik hier nu Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Het Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft dit nooit helemaal mogen vervangen, waardoor Friese vormen en constructies nog voortleven in de dialecten. Alhoewel deze theorie heel wat aanhang heeft, is ze door verschillende taalkundigen met de hand gewezen en zullen de Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is ons overheids-NV, opgericht op 2 juli 2004, betreffende de Provincie Noord-Holland zodra enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht van een besturen aangaande een recreatieschappen voor de ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en verzorging over 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland bestaan twee omvangrijke nationale parken: het Nationaal Park Duinen over Texel (de gehele westzijde klik hier nu betreffende Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (de brede duinstrook betreffende Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ook zijn er in Noord-Holland ons tiental andere door Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (van Wijk met Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan klik site er in Noord-Holland alsnog vele overige vollere en kleinere natuurgebieden, zoals dit Goois Natuurreservaat, de Hulk, dit Naardermeer, het Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland wegens het hoofdartikel aan dit item.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is vanaf de zomer ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort